Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile ABD Dışişleri Bakanı Tillerson arasında Menbiç ve Suriye sorunu konusundaki görüşmenin 19 Mart 2018 günü Washington’da gerçekleşmesi bekleniyordu. Ancak ABD Başkanı Trump’ın aniden Tillerson’un görevine son vermesiyle görüşme başka bir tarihe ertelendi.
Tillerson’un yerine yeni Dışişleri Bakanı olarak atanan CIA direktörü Mike Pompeo’nun Senato’daki onay sürecinin ne zaman yapılacağı belirsiz olduğundan Türkiye ABD ile görüşmelere Dışişleri Bakanlığı Müsteşarları düzeyinde devam edildi.
30 Mart 2018 günü Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Ümit Yalçın ve ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı John Sullivan arasında Washington’da gerçekleşen görüşme sonunda yayımlanan açıklama şöyledir:
“Türkiye ve ABD ortaklık çerçevesinde, müşterek endişelerini ele almak yönündeki kararlılıklarını teyit etmişlerdir.”
Tümüyle diplomatik bir dille yazılan somut bir çözüm getirmeyen bu açıklamadan sonra Menbiç ve Suriye sorununun yeni ABD Dışişleri Bakanı Pompeo ile Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu arasında yapılacak ikili görüşmede ele alınacağı anlaşılmaktadır. Ancak 12 Nisan 2018 günü ABD Senatosu’nda onay süreci sırasında Dışişleri Komisyonu’nun karşısına çıkan Mike Pompeo, Demokrat Senatör Bob Menendez’in “Ankara’daki Suriye zirvesinde çekilen Erdoğan-Putin-Ruhani fotoğrafını göstererek sorduğu “Bana bu fotoğraftaki sorunu söyler misiniz. Bu üç lider Suriye’de ne olacağını konuşuyor ve ABD orada bile değil. Bunun müttefikimiz İsrail açısından sonuçları nedir?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Sorunuzdaki önerinize büyük ölçüde katılıyorum. Bir dizi sorunun çözümü için kuvvetli bir diplomatik çaba içinde olmalıyız. Onlar Suriye’yi nasıl paylaşacaklarını konuşmak amacıyla oradaydılar. Bu nedenle de Amerikalılar da tartışmanın parçası olmalı. Pompeo Zeytin Dalı Harekatı’na ilişkin ise: “Türkiye’nin Afrin’e girişi zaten çok zor olan durumu daha da zorlaştırmıştır.” (Cansu Çamlıbel, Washington, Hürriyet, 13 Nisan 2018)
ABD Başkanı Trump’ın Suriye konusundaki çelişkili açıklamalara karşın ABD’nin Menbiç’te iki yeni üs kurması, askeri ve silah sevkiyatına devam etmesi, CENCOM komutanı General Votel’in PKK/PYD için “sahadaki ortağımız” (Sözcü, 8 Nisan 2018) şeklindeki sözleri Menbiç’te ABD’nin kararlılığını göstermesi açısından dikkat çekicidir.
ABD ve Batı ile Rusya arasında gerilimin hızla tırmandığı bu duyarlı dönemde Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile yeni ABD Dışişleri Bakanı Pompeo arasında olası görüşmenin nasıl sonuçlanacağı belirsizliğini korumaktadır.
Daver Darende
telgrafhane.org
