Artık kimse pek anımsamıyor:
YÖK Yasası, 1982 Anayasası’ndan bile önce kabul edilmişti; 4 Kasım 1981’deMeclis’ten geçti, 6 Kasım’da Resmi Gazete’de yayımlandı.
1982 Anayasası’na da olduğu gibi eklemlendi!

***

Öykü ilginçtir:
1982 Anayasası’nı hazırlayan komisyonun başkanı Prof. Orhan Aldıkaçtı, baskıcı bir anayasa taslağı oluşturmasına karşın, YÖK Yasası bilimsel çalışmaları engelleyeceği, üniversiteleri baskı altına alacağı için bu yasaya ve bu yasanın anayasa içinde yer almasına karşıydı.
Ama YÖK’ün mucidi, Prof. İhsan Doğramacı, Kenan Evren’i ikna etti ve Aldıkaçtı, bütün çabalarına karşın, bu süreci engelleyemedi.
Anayasa pek çok kez değiştirildiği için artık izleri pek kalmadı ama ilk metinde, her taşın altından YÖK çıkıyor, devlet denetimi ve baskısı her kurumda bir YÖK temsilcisi ile sağlanıyordu.
YÖK böylece, sadece üniversiteleri bir örnek eğitime tabi tutarak ilkokul düzeyine indirmekle kalmıyor, devletin toplum üzerindeki denetim ve baskı aracı haline de geliyordu.
Rektörlerin seçimle değil, atanmayla göreve gelmesi de bu yeni denetim mekanizmasının bir sonucuydu.

***

YÖK Yasası’na karşı ilk yazıyı ben, Milliyet Sanat dergisinde yazdım.
Sevgili Zeynep Oral, yasa Meclis’te kabul edilir edilmez, daha yayımlanmadan metni ele geçirmiş, bana yollamış ve ben de Resmi Gazete’de yayımlandığı sırada yazımı yollamıştım.
Hatta Doğramacı bana YÖK’te ikinci adamı olmamı önerdiği zaman ona “YÖKaleyhine yazım yayımlandı bile” demiştim de o da bana “Olsun, bir tane de lehineyazarsın” diye yanıt vermişti!

***

Muhalefette iken demokrasi konusunda mangalda kül bırakmayan AKP, programında YÖK’ü kaldıracağını da belirtmiş ama iktidara gelince onu en baskıcı yönlendirmeler için kullanmakta tereddüt etmemiştir!
Şimdi de ahlak bekçiliğine soyunup, “öğrenci evleri” polemiği başlatmıştır!
Oysa, ülkemizin çağdaş dünyadaki bilim ve teknoloji düzeyine ulaşabilmesiiçin YÖK kaldırılmalıdır…
Ve elbette üniversitelerin kendi kendilerini yönetmeleri sağlanmalı, rektörler, üniversite mensupları tarafından seçilmelidir!

Emre Kongar

Cumhuriyet